De dood bespreekbaar
Ik stel me het leven wel eens voor als een soort toneelspel. Wij, spelers en toeschouwers, komen en gaan op de aardse bühne. We spelen onze rol en verdwijnen weer. Het ene moment spelen we een hoofdrol, het andere een bijrol of zijn we toeschouwer.
Soms spelen we onze rol met verve, soms voelen we angst of andere emoties en zijn we blij dat de deuren van het theater tijdelijk sluiten zodat we even van het toneel kunnen verdwijnen.
Vaak dragen we maskers en vinden we het lastig om ons ware gezicht te laten zien. Ons contract heeft een einddatum, we weten alleen niet wanneer. De dood wacht tussen de coulissen tot het moment van opkomst. Dit geldt voor ieder van ons, maar wanneer je ernstig ziek bent is dit moment dichterbij.
De dood is nu niet direct een onderwerp waarover ik wilde schrijven. Toch doe ik het nu. De laatste tijd denk ik vaker aan de dood en vooral de laatste maanden is de dood een gegeven waar ik niet langer omheen kan.
De dood is een wezenlijk onderdeel van ons leven, maar praten over de dood vinden we vaak erg moeilijk. Het lijkt nog steeds een taboe te zijn. Maar hoe ga je om met de dood wanneer deze zich bij jou of bij een dierbare aandient en wordt doodgezwegen?
Praten over de dood kan het leven met de dood, wachtend in de coulissen, een stuk draaglijker maken. Het geeft rust en is verrijkend. Praten met een stervende over de naderende dood zorgt voor toenadering en verbinding en kan bijdragen aan het verwerkingsproces.
'Ik voelde haar rust en berusting'
Vorige week heb ik samen met haar dierbaren afscheid genomen van een lieve vriendin. Ik voelde me machteloos en had geen woorden toen ze vertelde dat ze ziek was en niet lang meer te leven had. Ze maakte de dood bespreekbaar en ik voelde hoe bevrijdend dit was voor haarzelf en voor de mensen om haar heen. In de slotfase van haar leven hebben we mooie gesprekken gevoerd over haar leven en over de dood. Het was ontzettend verdrietig, maar ook waardevol om samen met haar en met haar man bij haar naderende dood stil te staan.
Ik voelde haar rust en berusting. Ze vertelde dat ze in dankbaarheid en tevredenheid kon terugkijken op haar leven en zo in vrede kon zijn met haar lot.
Ze koos de weg van liefde en overgave.
Tijdens haar uitvaart klonk het lied “The Rose” van Bette Midler. Het was alsof ze ons nog een laatste boodschap wilde meegeven. De boodschap van durf te leven en heb het leven lief zoals zij met verve heeft gedaan.
“Het is het hart dat bang is om te breken dat nooit leert dansen
Het is de droom die bang is om te ontwaken die nooit een kans neemt
Het is diegene die niet durft te nemen die nooit zal weten wat geven is
En de ziel die bang is om te sterven die nooit leert leven”
Goede reis lieve vriendin.
Marleen Vulic