Ramadan: van vasten tot 'Suikerfeest'
De ramadan en het aansluitende Suikerfeest zijn voor moslims de belangrijke momenten in het jaar. Een maand lang houden moslims zich aan de strenge regels van de ramadan. In 2023 begint de ramadan op 22 maart en duurt tot en met 20 april. Op 21, 22 en 23 april vindt vervolgens het Suikerfeest plaats.
TWENTE – Is het ooit opgevallen dat de ramadan nooit op een vaste datum in het jaar begint? Dit komt omdat de islamitische kalender niet de zon volgt zoals de westerse kalender, maar de maan. Volgens de islamitische kalender begint de nieuwe maand op het moment dat de eerste glimp van de nieuwe maan zichtbaar wordt. Deze maand duurt iets korter dan een westerse maand, afwisselend 29 en 30 dagen en in totaal 354 dagen. Vanwege deze andere telling valt de ramadan elk jaar op een andere datum en begint de vastenmaand elk jaar zo’n anderhalve week vroeger.
Ramadan
Ramadan is de negende maand van de islamitische kalender. Moslims herdenken in deze maand dat de profeet Mohammed zijn eerst boodschap van God ontving. Ramadan is een vastenmaand, dit houdt in dat moslims tijdens deze maand van zonsopgang tot zonsondergang niet eten of drinken. Elke avond eindigt het vasten met een kort gebed, een glas melk en een dadel. Na het vasten volgt de ‘iftar’, oftewel een maaltijd.
Ook mag er tussen zonsopgang en zonsondergang niet gerookt worden en mogen mensen geen seks hebben. ‘Zondig’ gedrag zoals liegen, schelden, roddelen en vloeken is in deze tijd niet toegestaan.
Het vasten moet het respect in medemensen vergroten
Het is niet voor iedere moslim verplicht om te vasten tijdens de ramadan. Er zijn enkele vrijstellingen voor bijvoorbeeld kinderen, ouderen, zieken, reizigers en zwangere en menstruerende vrouwen. De gezondheid moet altijd prioriteit krijgen, het is dus alleen een verplichting voor de mensen die daartoe (zowel fysiek als mentaal) in staat zijn.
Volgens de islam leert het vasten de mens om zichzelf te bedwingen en leren zij eigenschappen zoals discipline, uithoudingsvermogen en zelfbeheersing. Het vasten moet het inlevingsvermogen in de armen versterken en het respect in de medemens vergroten. Het is een tijd van reflectie en bezinning en wordt gezien als een zuivering van de ziel.
Het 'Suikerfeest'
Na een maand van vasten en bezinning is het tijd voor het Suikerfeest. In Nederland spreken we vaak van het Suikerfeest maar de originele naam is ‘Eid al-Fitr’, dit betekent letterlijk het ‘feest van het verbreken van het vasten’. Tegenwoordig wordt het feest steeds vaker het Ramadanfeest of de originele naam Eid al-Fitr genoemd, omdat de term Suikerfeest te veel nadruk legt op de zoete spijzen die tijdens het feest gegeten worden. Eid al-Fitr is voornamelijk een religieuze dag waarbij moslims stilstaan bij het vasten en die draait om zelfevaluatie. De zoetigheden die gegeten worden op die dag spelen maar een kleine rol.
Afhankelijk van de maan wordt Eid al-Fitr 29 of 30 dagen na de start van de ramadan gevierd, dit is op de eerste dag van de tiende maand. Het feest duurt drie dagen en draait om verbinding en het samenzijn met vrienden en familie. Op de eerste ochtend bezoeken mannen en vrouwen de moskee voor een gezamenlijk gebed. Zij trekken meestal nieuwe kleren aan en het huis wordt extra netjes gemaakt. De rest van de dag gaan mensen bij familie op bezoek en worden er cadeautjes en soms geld uitgewisseld. Samen worden er feestelijke gerechten en lekkernijen gegeten.
Ook minder bedeelden krijgen vaak voedsel en soms kleding van rijkere personen. Het is namelijk een plicht in de Islam om voor de armen te zorgen. Zo betalen moslims het hele jaar door armenbelasting, dat geld wordt dan uitgedeeld aan de armen.
Na alle bezoekjes gaan de mensen naar een ontmoetingsplaats, zoals een moskee of een zaal. Hier wordt er samen naar de preek van de imam geluisterd. Deze preek wordt beschouwd als het einde van de ramadan. Na het preekgedeelte omhelzen de mensen elkaar en vragen zij onderling vergiffenis voor hun fouten van het afgelopen jaar. Vervolgens wensen zij elkaar een gezegend feest.
